سرفه و نکات استفاده از شربت پروسپان
شربت پروسپان از جمله داروهایی‌ست که برای درمان و رفع سرفه تجویز می‌شود. این دارو از گیاه عشقه که با نام‌های پیچک انگلیسی و پاپیتال هم شناخته شده، تهیه می‌شود. اگر از معدود افرادی هستید که گرفتار سرفه‌های مکرر شده‌اید، می‌توانید از این شربت برای درمان و رهایی از سرفه‌های سرسام‌آور استفاده کنید.
با این حال، آیا این دارو می‌تواند انتخاب خوبی برای درمان سرفه‌های مختلف باشد؟ چه کسانی، چه زمانی می‌توانند از این شربت استفاده کنند؟ چه مقدار استفاده از این دارو توصیه می‌شود؟ در این مطلب از وبلاگ داروتامین شما را با شربت پروسپان و نکات استفاده از آن آشنا خواهیم کرد. اگر می‌خواهید بدانید این دارو را چگونه و به چه میزان می‌توانید مصرف کنید، در ادامه با ما همراه باشید.
سرفه چیست؟
سرفه یک رفلکس محافظتی‌ست که می‌تواند موادی مانند گرد و غبار و ترشحات اضافی را که ممکن است استنشاق شده و در مجاری تنفسی انباشته شده باشند، حذف کند. سرفه، عملکردی‌ست که بدن به‌وسیله آن ریه‌ها و مجاری تنفسی را تمیز می‌کند. سرفه‌ها ممکن است سرفه‌های خشک یا سرفه‌های سینه‌ای باشند. سرفه خشک هیچ خلطی تولید نمی‌کند. سرفه قفسه سینه، سرفه‌ای است که مخاط تولید می‌کند و ممکن است باعث ایجاد احساس گرفتگی در قفسه سینه شود.
سرفه های بی دلیل که بیش از 3 هفته طول می‌کشند؛ ممکن است نشان‌دهنده وجود یک بیماری زمینه‌ای باشند. در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
- سرفه یکی از شایع ترین علائم کووید-19 است - حتی اگر سرفه شما خفیف باشد، باید فورا آزمایش کووید-19 بدهید.
علائم سرفه
علائم همراه سرفه، بسته به علت ایجاد آن مثل ابتلا به بیماری‌های تنفسی متفاوت هستند. سرفه یکی از علائم رایج سرماخوردگی و آنفولانزاست. به‌طور کلی علائم با آنفولانزا شدیدتر است. عفونت‌های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی معمولا باعث سرفه خشک، گلودرد و آبریزش بینی می‌شوند، اگرچه ممکن است در ابتدا بینی مسدود شود.
سرفه ممکن است احساس گزگز ایجاد کند و تحریک‌کننده باشد. ممکن است آبریزش چشم و سردرد داشته باشید. سرماخوردگی هم ممکن است باعث عطسه شود. آنفولانزا در صورت شدید بودن ممکن است باعث تب و لرز و درد عضلانی شود.
سرفه ناشی از COVID-19 ممکن است با علائم دیگری مانند از دست‌دادن چشایی یا بویایی، تب یا لرز، تنگی نفس یا گلودرد همراه باشد. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید باید فورا آزمایش دهید.
برخی از افراد مبتلا به آسم ممکن است سرفه مداوم داشته باشند. راه‌های هوایی آنها (مجاری تنفسی) ملتهب شده و نسبت به محرک‌های آسم بیش از حد حساس می‌شوند. سرفه آسم معمولا یک سرفه خشک است و ممکن است خس‌خس سینه هم داشته باشد. سرفه آسم می‌تواند در طول شب بدتر و شدیدتر شود.
سرفه سینه‌ای، مخاط غلیظی به نام بلغم تولید می‌کند. این سرفه به عنوان سرفه مولد یا سرفه مرطوب هم شناخته می‌شود. بلغم از ریه‌ها و راه‌های هوایی تحتانی بیرون می‌آید. این نوع سرفه ممکن است هنگام صبح بدتر شود. ممکن است هنگام تنفس خس‌خس سینه وجود داشته باشد. سرفه سینه ممکن است به دنبال یک عفونت سرماخوردگی معمولی یا به دلیل شرایط طولانی‌مدت مانند برونشکتازی، برونشیت مزمن یا آسم باشد.
سیاه سرفه می‌تواند منجر به حملات سرفه شود و هنگامی که فرد دوباره سعی می‌کند نفس بکشد، صدای بلند "ووو" در انتهای سرفه وجود دارد و ممکن است بعد از آن استفراغ کنند.
دلایل ایجاد سرفه های کوتاه مدت
شایع‌ترین علت سرفه کوتاه‌مدت (حاد) عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است. عفونت ویروسی گلو، نای یا ریه‌ها را ملتهب می‌کند. در افراد سالم و با تقویت سیستم ایمنی بدن، این نوع سرفه به‌طور معمول طی 2 تا 3 هفته خودبه‌خود از بین می‌رود.
سایر علل سرفه کوتاه مدت (کمتر از 3 هفته طول می‌کشد) عبارت‌اند از:
- کووید 19
- لارنژیت - التهاب تارهای صوتی (حنجره) در اثر عفونت، استفاده بیش از حد یا تحریک
- سینوزیت
- سیاه سرفه
- عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی مانند برونشیت و ذات‌الریه
- آسمی که به خوبی کنترل نمی‌شود
علل سرفه های مداوم
سرفه مداوم (بیش از 8 هفته طول بکشد) به عنوان سرفه مزمن هم شناخته می‌شود. ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد یا گاهی اوقات رفلکس سرفه ممکن است حساس شود و فرد دچار سرفه‌های مداوم شود.
- سرفه پس از ویروس - به دنبال عفونت ویروسی دستگاه تنفسی، مانند سینوزیت یا برونشیت
- آسم - این ممکن است "آسم نوع سرفه" باشد
- رفلاکس (GORD) - جایی که اسید معده به مری می‌آید و آن را تحریک می‌کند.
- سینوزیت مداوم یا قطره بعد از بینی (سندرم سرفه راه هوایی فوقانی) - در آن مخاط از پشت بینی یا سینوس‌ها به سمت حلق می‌رود.
- سرفه عادتی (در حال حاضر به عنوان سندرم سرفه سوماتیک شناخته می‌شود) - هیچ بیماری زمینه‌ای وجود ندارد که باعث سرفه شود. سرفه عادتی بیشتر در کودکان رخ می‌دهد و زمانی که کودک خواب است برطرف می‌شود.
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) - انسداد مداوم جریان هوا در ریه‌ها که در تنفس اختلال ایجاد می‌کند.
- سیاه سرفه
- بیماری سل
- سرطان ریه یا سرطان حنجره
- آپنه انسدادی خواب - یک اختلال خواب رایج که منجر به خروپف و توقف تنفس هنگام خواب می‌شود.
- برونشکتازی - جایی که راه‌های هوایی آسیب می‌بینند و نمی‌توانند مخاط را به طور موثر پاک کنند. این عمل منجر به عفونت قفسه سینه و سرفه‌های مولد می‌شود (سرفه بلغمی)
- فیبروز کیستیک - سرفه مولد
- برخی از داروها - از جمله مهارکنند‌ه‌های ACE و مسدود کننده‌های بتا. داروهای جایگزین ممکن است بدون عوارض جانبی سرفه در دسترس باشند.
- نارسایی قلبی - وضعیتی که در آن عضله قلب شما ضعیف است و نمی‌تواند خون را به‌طور موثر در بدن پمپاژ کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟
- سرفه‌ای دارید که بیش از 3 هفته طول می‌کشد.
- تنگی نفس، درد قفسه سینه یا خستگی غیر قابل توضیح دارید.
- خون، مخاط یا خلط سرفه بالا می‌آورید.
- به دلیل سرفه اختلال خواب برای شما ایجاد می‌شود.
- مشکلات غیر قابل توضیحی مانند کاهش وزن یا تب دارید.
شربت پروسپان
شربت سرفه پروسپان توسط کمپانی آلمانی انگلهارد ساخته شده است. این دارو محصولی کاملا طبیعی‌ست که مواد موثر آن به‌طور خالص از گیاهان تخلیص شده است. این شربت در درمان بیماری‌های خلط‌دار دستگاه تنفسی و سرفه کاربرد دارد. پروسپان خلط سفت را نرم کرده و بنابراین دفع خلط همراه سرفه را آسان‌تر می‌کند، همچنین باعث کاهش سرفه هم می‌شود.
شربت سرفه پروسپان حاوی چه موادی است؟
ماده موثر این محصول، برگ گیاه پیچک یا عشقه است. سایر مواد جانبی به کار برده‌شده در این فرمولاسیون شامل موارد زیر است:
سوربات پتاسیم، سیتریک اسید، صمغ زانتان، طمع دهنده، سوربیتول، آب خالص.
خواص دارویی گیاه پیچک
گیاه پیچک یا Hedera helix یک گیاه همیشه سبز و رونده‌است که در اروپا و آسیا یافت می‌شود. عصاره این گیاه که از برگ‌های آن به‌دست می‌آید در درمان بیماری‌های خلط دار دستگاه تنفسی (با رقیق کردن خلط) و رفع اسپاسم مجاری تنفسی نقش دارد و تسکین‌دهنده سرفه هست. این گیاه ممکن است باعث بهبود عملکرد ریه در افراد با مشکلات تنفسی شود و دارای خواص آنتی‌اکسیدانی هم هست.
مقدار و روش مصرف شربت سرفه پروسپان چگونه است؟
پروسپان را مطابق با روش زیر یا دستور پزشک خود مصرف کنید و از مصرف بیش از حد توصیه شده بپرهیزید.
کودکان زیر ۶ سال: دو بار در روز و هر بار ۲,۵ سی‌سی
کودکان ۶ تا ۱۲ سال: دو بار در روز و هر بار ۵ سی‌سی
کودکان ۱۲ سال به بالا و بزرگسالان: سه بار در روز و هر بار ۵ سی‌سی
برای مصرف مقدار صحیح از این شربت می‌توانید از پیمانه موجود روی در بطری استفاده کنید. همچنین قبل از هربار استفاده، بطری شربت را به خوبی تکان دهید. چنانچه مصرف یک نوبت از شربت را فراموش کردید از دو برابر کردن مقدار مصرف دفعه بعد خودداری کنید و مصرف را به همان ترتیب توضیح‌داده‌شده ادامه دهید.
تا چه مدت باید مصرف شربت سرفه پروسپان را ادامه دهید؟
طول دوره درمان بستگی به نوع و شدت بیماری شما دارد. معمولاً دوره مصرف یک هفته می‌باشد و چنانچه علائم بیماری ادامه پیدا کرد، لازم است با پزشک مشورت کنید.
پروسپان را مصرف نکنید اگر:
- به هر یک از اجزای تشکیل‌دهنده این شربت حساسیت دارید.
- در کودکان زیر یک سال شربت پروسپان فقط با نظارت و تجویز پزشک مصرف شود.
- به دلیل عدم وجود مطالعات کافی در زمینه مصرف شربت پروسپان در زمان بارداری و شیردهی، از مصرف پروسپان در این دوران خودداری کنید.
- در صورت مصرف همزمان داروهای دیگر، پیش از مصرف این دارو با پزشک یا دکتر داروساز خود مشورت کنید.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد شربت پروسپان چیست؟
- عاری از الکل و گلوتن
- بدون قند
- فاقد مواد رنگ‌دهنده
- طعم مناسب
- مواد موثر گیاهی
عوارض جانبی احتمالی شربت پروسپان
عوارض جانبی احتمالی این دارو می‌تواند شامل واکنش‌های آلرژیک مانند تنگی نفس، قرمزی پوست، تورم و خارش شود که در صورت حساسیت به گیاه عشقه رخ می‌دهد. همچنین در برخی از بیماران حساس ممکن است عوارض گوارشی مانند تهوع، استفراغ و اسهال دیده شود. همچنین سوربیتول موجود در این فرآورده ممکن است اثرات ملین داشته باشد.
- نکات قابل توجه
- قبل از هربار استفاده، بطری شربت را به خوبی تکان دهید و سپس مصرف کنید.
- دارو را در دمای کمتر از ۲۵ درجه سانتی‌گراد و دور از دسترس کودکان نگه‌داری کنید.
- پس از اولین بار بازکردن در بطری، پروسپان تا ۶ماه قابل استفاده است.
- پروسپان را پس از تاریخ انقضای چاپ‌شده روی بطری آن مصرف نکنید.
حرف آخر
بدون شک، سرفه یکی از بدترین حالت‌هایی‌ست که در هنگام ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماری‌ها اتفاق می‌افتد. ممکن است استراحتتان را مختل و شما را آزرده‌خاطر کند. در این مطلب به معرفی شربت گیاهی پروسپان که می‌تواند در درمان سرفه نقش موثری داشته باشد، پرداختیم.
بهتر است هر زمان علائم غیر عادی در خودتان مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. همچنین، از مصرف خودسرانه داروها در دوز بالا خودداری کنید. در هر صورت اگر به تهیه شربت سرفه یا سایر مکمل‌های تقویتی نیاز دارید، می‌توانید سری به داروخانه آنلاین داروتامین بزنید.
