برابری آسیب DNA در ویپرها و افراد سیگاری؛ یک تهدید ناشناخته!

معمولاً ویپ یا سیگار الکترونیکی به‌عنوان جایگزینی سالم به‌جای سیگارهای تنباکو مطرح می‌شوند. حالا یک پژوهش جدید روی افرادی که تاکنون فقط از ویپ استفاده کرده‌اند و تجربه سیگارکشیدن نداشتند نشان می‌دهد که استفاده مداوم از این دستگاه‌ها می‌تواند موجب آسیب‌دیدن سلول‌های DNA  شود. پژوهشی که در دانشکده کِک دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به انجام رسید، نتایجی جالب توجه و نگران‌کننده را نشان می‌دهند.

آمار نشان می‌دهند که بیش از 10 درصد از نوجوانان و بیش از 3 درصد از بزرگسالان در ایالات متحده از سیگارهای الکترونیکی یا ویپ استفاده می‌کنند، با این تصور که این سیگارهای الکترونیکی آسیب کمتری دارند. اما این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده مداوم از ویپ ممکن است به بیماری‌های مختلفی منجر شود که تهدید جدی برای سلامت و زندگی مانند انواع سیگار برای افراد سیگاری به‌همراه دارند. این آسیب‌ها در علاقه‌مندان به سیگار الکترونیکی پاد، پادماد و ویپ‌هایی با طعم شیرین، نعنایی و میوه‌ای یعنی طعم‌های محبوب در بین نوجوانان و بزرگسالان بیشتر است.

برای اطمینان از درستی این  آزمایش روی هفتاد و دونفر، شامل سیگاری‌هایی بودند که تا به‌حال ویپ نکشیده بودند، ویپرهایی که تا به حال سیگار نکشیده بودند و افرادی که تا به حال هیچ‌کدام از سیگار یا ویپ را نکشیده بودند، انجام شد. در این پژوهش، گروهی از پژوهشگران از دانشکده پزشکی کِک، سلول‌های اپیتلیال دهان افرادی که ویپ می‌کشیدند و افرادی که هیچ‌گاه سیگار یا ویپ نکشیده بودند را آزمایش و تحلیل کردند.

نتایج به‌دست‌آمده حیرت‌انگیز بود. سطح آسیب DNA در ویپرها و سیگاری‌ها بیشتر از دو برابر سطح نرمال یا سطحی است که در افراد غیر سیگاری مشاهده می‌شود. دکتر بسارتی، استاد جمعیت پژوهشی و علوم بهداشت همگانی در دانشکده پزشکی کک و نویسنده اصلی این پژوهش، تاکید می‌کند که هر چه فرد بیشتر از سیگار الکترونیکی استفاده کند، آسیب DNA  بیشتری در سلول‌های دهان او رخ می‌دهد. این آسیب در بین ویپرها و سیگاری‌ها مشترک است و میزان آن به‌وضوح بیشتر از افرادی است که سابقه استفاده از هیچکدام از این موارد را ندارند.

آسیب‌دیدگی DNA در سلول‌های اپیتلیال دهان یک تغییر ابتدایی است که با افزایش خطر بروز بیماری‌های مزمن همچون سرطان و التهاب‌های مزمن در ارتباط است. این یافته‌ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند و یادآور می‌شوند که استفاده طولانی‌مدت از ویپ و سیگارهای الکترونیکی ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری برای سلامتی افراد به‌همراه داشته باشد.

با این‌حال، اگرچه این پژوهش نتایج نگران‌کننده‌ای را بیان می‌کند؛ اما دلایل و نتایج دقیقی که از این آسیب‌ها ایجاد می‌شوند، هنوز مشخص نیستند. به‌همین دلیل، براساس اخبار بسیار تازه در این زمینه، توصیه می‌شود که مقامات بهداشت عمومی قوانین و ضوابط دقیق‌تری نسبت به استفاده از سیگار الکترونیکی و ویپ وضع کنند و روی این مسئله حساسیت بیشتری داشته باشند.

از طرف دیگر، مقامات بهداشت عمومی و پژوهشگران، به‌ویژه به جوانان توصیه می‌کنند که از استفاده از سیگارهای الکترونیک و انواع ویپ با تصور اینکه آسیب سیگار را ندارند، دوری کنند. باید توجه داشت، همان‌طور که اشاره کردیم دستگاه‌ها و طعم‌های پُرطرفداری که جوانان و بزرگسالان استفاده می‌کنند، همان منابعی هستند که بیشترین آسیب را به DNA وارد می‌کنند.

به‌طورکلی، این تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده از سیگار الکترونیکی و ویپ ممکن است برای سلامتی ما تهدیدی بزرگ باشد. هر چند این اولین پژوهشی است که ارتباط بین آسیب DNA و استفاده از ویپ و سیگار را نشان می‌دهد و این تحقیقات همچنان ادامه دارند. وظیفه بعدی این تحقیقات این است که روی تیم بزرگ‌تری از افراد انجام شوند و آثار بیولوژیکی دیگری ناشی از آسیب DNA را هم بررسی کنند. آثاری که به‌طور جدی‌تری با آغاز بیماری‌های مزمن مانند سرطان در ارتباط هستند.

برای برطرف‌کردن این تهدید، اقداماتی باید در دستور کار قرار بگیرند. این اقدامات شامل ترویج آگاهی‌بخشی درباره خطرات استفاده از این دستگاه‌ها، تنظیم قوانین سخت‌گیرانه‌تر در مورد استفاده از آن‌ها و تحقیقات بیشتر در این زمینه به‌منظور درک بهتر اثرات ناشناخته است. این پژوهش، منتشرشده در مجله "نیکوتین و تنباکو"، نشان می‌دهد که باید با احتیاط بیشتر به جایگزین‌های سلامتی مثل سیگار الکترونیکی و ویپ نگاه کنیم.

سلامتی ما بسیار ارزشمند است و باید نسبت به حفظ آن با حساسیت بیشتری برخورد کنیم. حتی اگر  برخی از انتخاب‌های جایگزین سالم‌تر به‌نظر برسند، تا تحقیقات علمی آن‌ها را تایید نکنند نباید به‌صورت گسترده استفاده شوند. در حال حاضر تحقیقات جدیدی بر پایه همین تحقیق و برای تکمیل نتایج آن در حال انجام هستند و این نشان می‌دهد که به‌زودی نتایج دقیق‌تری از این تحقیقات منتشر خواهند شد.