ضایعات پوستی، انواع آن و روش های تشخیصی

راهنمای جامع پوست – بخش سوم

در ادامه مقالات راهنمای جامع پوست با دو مقاله پوست؛ بررسی پوست، عملکردها و اهمیت مراقبت از آن و همچنین بیماری‌های پوستی و انواع آن، با پوست و عملکردهای آن، بخش‌های مختلف پوست و ویژگی‌های آن‌ها، انواع بیماری‌های پوستی و بیماری‌های شایع هرکدام آشنا شدیم. در ادامه با دو مقاله دیگر در مورد اختلالات پوستی، انواع آن‌ها و درمان آن‌ها آشنا شده و روش‌های تشخیص اختلال‌های پوستی و مورفولوژی ضایعات پوستی را بررسی خواهیم کرد

اختلالات پوستی چیست؟

اختلالات پوستی شامل هرگونه تغییرات ناهنجار در پوست می‌شود که ممکن است به صورت موقت یا دائمی باشد. این تغییرات ممکن است در سطح پوست، مو، ناخن و لبها ایجاد شوند و می‌توانند به علت عوامل ژنتیکی، شرایط زیست محیطی، استفاده از مواد شیمیایی، عفونت‌های پوستی و یا بیماری‌های دیگری که بر روی پوست تأثیر می‌گذارند، به وجود آیند.

برخی از مهمترین اختلالات پوستی عبارتند از:

جوش، آکنه، پسوریازیس، اگزما، سفیدی پوست، هیپرپیگمانتاسیون، هیپوپیگمانتاسیون، خال، خارش، سوختگی، التهاب‌های پوستی و سرطان پوست

بررسی و شناخت بیمار مبتلا به اختلالات پوستی

بررسی بیمار مبتلا به اختلالات پوستی، شامل سه مرحله تاریخچه، معاینه و تستهای تشخیصی می‌باشد. در این میان، معاینه و تشخیص صحیح اختلالات پوستی، بستگی به شناخت ضایعات یا تغییرات پوستی دارد

برای تشخیص اختلالات پوستی، پزشک ممکن است از روش‌های تشخیصی مختلف استفاده کند، از جمله:

1. بررسی پوست: پزشک با مشاهده پوست و بررسی علائم و نشانه‌هایی که بیمار تجربه می‌کند، ممکن است تشخیص اختلالات پوستی را قطعی کند.
2. بیوپسی: در این روش، پزشک یک نمونه از پوست بیمار را برای بررسی تحت میکروسکوپ قرار می‌دهد. این روش ممکن است به منظور تشخیص اختلالات پوستی مانند سرطان پوست، پسوریازیس، لوپوس و سایر بیماری‌های پوستی مورد استفاده قرار گیرد.
3. آزمایش خون: آزمایش خون ممکن است به منظور تشخیص بیماری‌های پوستی مانند روماتوئید آرتریت، دیابت، ویتامین D کم و سایر بیماری‌هایی که می‌توانند باعث اختلالات پوستی شوند، مورد استفاده قرار گیرد.
4. تست آلرژی: اگر پوست بیمار به آلرژن‌های خاصی حساسیت نشان دهد، ممکن است تست آلرژی جهت تشخیص بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا ریشه‌یابی علایم پوستی مرتبط با حساسیت، انجام شود.
5. تصویربرداری: از جمله روش‌های تصویربرداری برای تشخیص بیماری‌های پوستی مانند سرطان پوست، مولوسکوم، ورم‌های پوستی و غیره می‌توان به رادیوگرافی، ایکوگرافی و مغناطیس‌نوری (MRI) اشاره کرد.
6. تست‌های پوستی: تست‌های پوستی ممکن است به منظور تشخیص بیماری‌های پوستی مانند آکنه، پسوریازیس و دیگر اختلالات پوستی انجام شود.

به طور کلی، برای تشخیص بیماری‌های پوستی، پزشک معمولاً از ترکیبی از روش‌های مختلف استفاده می‌کند تا تشخیص قطعی و دقیقی برای بیمار بیابد.

تستهای تشخیصی در اختلالات پوستی

۱ - بیوپسی پوست:

شامل ۳ روش:

پانچ بیوپسی: نمونه برداری با یک ابزار حلقوی با لبه‌های تیز و برنده

بیوپسی با برش جراحی: مثلا جهت برداشتن ندول‌ها

تراشیدن پوست با تیغ بیستوری یا قیچی

۲-Patch testing (آزمون پچ):

به منظور شناخت موادی که سبب پاسخ‌های حساسیتی پوست می‌شوند، انجام می‌شود.

۳- Skin Scraping یا خراش پوست:

تراشیدن پوست جهت ضایعات مشکوک به قارچ با تیغ بیستوری

۴- Tzanck Smear:

بررسی میکروسکوپی مایعات حاصل از وزیکول‌ها یا تاول‌ها

۵- Woods Light:

جهت بررسی ضایعات قارچی با ظهور رنگ سبز یا درخشان در تاباندن اشعه ماورا بنفش با طول موج زیاد به پوست دارای ضایعات قارچی

۶-آزمایش KOH (هیدروکلرید پتاسیم):

جهت بررسی ضایعات قارچی

ریخت‌شناسی یا مورفولوژی ضایعات پوستی:

مورفولوژی ضایعات پوستی به شیوه‌هایی که بیماری‌ها و اختلالات پوستی در پوست ظاهر می‌شوند، اشاره دارد. برای تشخیص بیماری‌های پوستی، شناخت مورفولوژی ضایعات پوستی مفید است. در اینجا به اختصار به مورفولوژی ضایعات پوستی اشاره می‌گردد:

ماکول: ضایعه رنگی بدون برجستگی کمتر از ۱ سانتی متر مثل کک و مک یا خال

پچ: شبیه ماکول ولی بزرگتر از ۱ سانتی متر مثل ماه گرفتگی

پاپول: برجستگی توپر و کمتر از ۱ سانتی متر مثل زگیل، جوش

پلاک: شبیه پاپول ولی بزرگتر از ۱ سانتی متر مثل اگزما

ندول: توده سفت عمیق‌تر از پاپول که به داخل درم نفوذ کرده است. مثل خال رنگی

تومور: توده سفت بزرگتر از ندول

ویل: تجمع موضعی مایع در درم، برجسته و قرمز با شکل نامنظم مثل نیش حشره

وزیکول: برجستگی محدود حاوی مایع سروزی یا خون کمتر از۱ سانتی متر مثل آبله مرغان

بول: وزیکولی که با مقدار زیادی ماده پر شده است.

پوسچول: وزیکول یا بولی که با چرک پر شده است

اروزیون: از دست دادن تمام یا بخشی از اپیدرم مثل آبله بعد از پاره شدن

اولسر: تشکیل زخم در درم

فیشر (ترک): شکاف طولی مثل پای ورزشکار

اکسکوریشن: آسیب سطحی پوست در اثر مالش یا اصطکاک

آتروفی: کاهش حجم اپیدرم

اسکار: تشکیل بافت همبند مثل زخم التیام یافته

پزشک متخصص پوست با استفاده از این آزمایش‌ها و تست‌ها و با گرفتن شرح حال بیمار و معیانات فیزیکی به تشخیصی برای بیماری میرسد و برای بیمار راههکار درمانی مناسب و درمان‌های مناسب را درنظر گرفته و گاها درمان مناسب را انتخاب میکند

در واقع متخصص پوست یا دکتر پوست‌، پزشک یک پزشک تخصصی است که در تشخیص و درمان بیماری‌های پوستی، مو، ناخن و زیرین چشمی مهارت دارد. این پزشکان ممکن است در بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی، مطب‌های خصوصی، صنایع آرایشی و بهداشتی و دانشکده‌های پزشکی کار کنند.

در حین تحصیلات خود، متخصصان پوست‌پزشکی بر روی تشخیص و درمان بیماری‌های پوستی، استفاده از تست‌های تشخیصی و تصویربرداری پوستی، تجویز درمان‌های دارویی، جراحی و روش‌های درمانی دیگر تمرکز داشته‌اند.

متخصص پوست می‌تواند بیماری‌های پوستی مانند آکنه، پسوریازیس، رزاسه، سرطان پوست، عفونت‌های پوستی، اگزما، ورم‌های پوستی، آسیب‌های پوستی مرتبط با حساسیت و سایر بیماری‌های پوستی را تشخیص دهد و درمان کند. همچنین، این پزشکان می‌توانند برای مراقبت از پوست، زیبایی پوست، درمان آثار آکنه، لیزر درمانی، درمان بیماری‌های مرتبط با مو و ناخن و سایر خدمات پوستی مرتبط با زیبایی ارائه دهند.

در ادامه با کلیک روی انواع اختلالات پوستی در مورد اختلالات پوستی و روش‌های درمان آن‌ها بیشتر آشنا شوید

 

دکتر امیرحسن گیتی نورد