شیوع اسهال و استفراغ و علل آن در فصل بهار و تابستان

با گرم‌تر شدن هوا در روزهای بهاری و به‌ویژه تابستان، دوباره اسم آشنای اسهال و استفراغ سر زبان‌ها افتاده است. هر سال همین موقع‌ها، درمانگاه‌ها و اورژانس‌ها با صف‌های طولانی کودکانی که بی‌حال و رنگ‌پریده‌اند یا سالمندانی که از دل‌پیچه و حالت تهوع گلایه دارند، شلوغ می‌شود. پزشک‌ها هم می‌گویند علت بیشتر این موارد، غذای مانده، لبنیات بیرون از یخچال و آب‌های غیربهداشتی است.

در هوای گرم، فقط چند ساعت کافی‌ست تا غذایی که خوب نگهداری نشده، فاسد شود. خیلی‌ها از ظاهر غذا چیزی نمی‌فهمند و فکر می‌کنند چون بوی خاصی نمی‌دهد، پس سالم است. اما واقعیت این است که میکروب‌ها در سکوت کارشان را می‌کنند و بعد از چند ساعت، معده و روده را هدف می‌گیرند. مخصوصاً در پیک‌نیک‌ها، فروش‌های خیابانی یا مراسم‌هایی که مواد خوراکی بیرون از یخچال می‌مانند، این اتفاق بیشتر می‌افتد.

اگر فرزندتان یک‌دفعه دل‌درد گرفت یا خودتان حس کردید حالت تهوع دارید و اسهال به سراغتان آمده، بهتر است قبل از مصرف هر دارویی، به پزشک مراجعه کنید. از همه مهم‌تر اینکه در این روزها باید مراقب آب آشامیدنی هم بود. بطری‌های آب که در آفتاب مانده‌اند یا یخ‌هایی که با آب شیر درست شده‌اند، خیلی راحت می‌توانند عامل بیماری باشند.

پس اگر نمی‌خواهید روزهای خوش بهار و تابستان را با ضعف، کم‌آبی و دل‌درد بگذرانید، یادتان نرود که غذا را درست نگهداری کنید، از خوراکی‌های مشکوک فاصله بگیرید و همیشه آب سالم بنوشید.

بیشتر شدن مراجعه به درمانگاه‌ها؛ دل درد و حالت تهوع در روزهای گرم

در روزهای گرم بهار و تابستان، صدای نوبت‌خوانی درمانگاه‌ها بیشتر از همیشه شنیده می‌شود. کافی‌ا‌ست سری به یکی از مراکز درمانی بزنید تا ببینید چقدر کودک، نوجوان و حتی بزرگسال با دل‌درد، تهوع و بی‌حالی به اورژانس‌ها مراجعه می‌کنند. پزشکان و پرستاران می‌گویند هر سال با بالا رفتن دمای هوا، تعداد این مراجعه‌ها بیشتر می‌شود و معمولاً با یک نقطه مشترک همراه‌اند: مشکل از دستگاه گوارش است.

بیشتر بیماران با علائمی مثل درد شکم، اسهال، حالت تهوع یا تب خفیف به مراکز درمانی می‌آیند. بعضی‌ها فکر می‌کنند فقط یک مسمومیت ساده است، اما وقتی تعداد این موارد زیاد می‌شود، متخصصان نگران احتمال شیوع بیماری‌های گوارشی مرتبط با گرما و آلودگی می‌شوند. آب آلوده، میوه و سبزیجات نشسته یا غذاهایی که بیرون از یخچال مانده‌اند، متهمان اصلی این وضعیت هستند.

درمانگاه‌ها هم حالا آماده‌تر شده‌اند؛ سرم‌های خوراکی، داروهای کنترل اسهال و ابزارهای بررسی کم‌آبی بدن بیشتر از همیشه مصرف می‌شوند. اما پزشکان هشدار می‌دهند که بهترین درمان، پیشگیری است. شستن دست‌ها، استفاده از آب آشامیدنی مطمئن و پرهیز از خوردن غذاهای مشکوک، می‌توانند جلوی بسیاری از این موارد را بگیرند.

در گرمای هوا، گاهی یک بی‌احتیاطی ساده کافی‌ا‌ست تا کارتان به درمانگاه بکشد. پس مراقب آنچه می‌خورید و می‌نوشید باشید؛ مخصوصاً اگر کودک یا سالمند در خانه دارید.

پزشکان می‌گویند: آب آلوده و نگهداری بد غذاها، مقصر اصلی‌اند

در روزهای گرم بهار و تابستان، شکایت از دل‌درد، تهوع و اسهال بیشتر از همیشه به گوش می‌رسد. خیلی‌ها فکر می‌کنند این علائم موقتی‌اند و با یک استراحت یا داروی ساده رفع می‌شوند؛ اما وقتی تعداد بیمارانی که با همین مشکلات به درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند بالا می‌رود، نگاه‌ها به سمت علت اصلی برمی‌گردد: پزشکان می‌گویند پای آب آلوده و نگهداری نامناسب غذاها در میان است.

طبق گفته متخصصان، گرما شرایط را برای رشد باکتری‌ها و ویروس‌های گوارشی فراهم می‌کند. وقتی غذا به‌درستی سرد نگه داشته نشود، خیلی زود آلوده می‌شود، حتی اگر ظاهرش تغییری نکند. آب‌های غیرشرب هم در این فصل خطر بیشتری دارند، مخصوصاً اگر در پارک‌ها، فروش‌های خیابانی یا سفرها استفاده شوند. یخ‌های غیربهداشتی، نوشیدنی‌های مشکوک و حتی میوه‌هایی که خوب شسته نشده‌اند، به‌راحتی می‌توانند باعث بروز بیماری شوند.

پزشکان بارها هشدار داده‌اند که در روزهای گرم، باید دو برابر قبل مراقب خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها بود. لبنیات، غذاهای گوشتی و تخم‌مرغ‌ اگر بیرون از یخچال بمانند، خیلی زود فاسد می‌شوند. حتی غذاهایی که برای چند ساعت در ماشین یا محیط گرم جا مانده‌اند، دیگر قابل اطمینان نیستند.

این روزها که خیلی از خانواده‌ها درگیر رفت‌وآمد، سفر یا مهمانی هستند، این نکته ساده را نباید فراموش کرد: سلامت گوارش از همین مراقبت‌های کوچک شروع می‌شود. آب سالم، غذای تازه و نگهداری درست مواد خوراکی می‌تواند جلوی خیلی از بیماری‌ها را بگیرد؛ بیماری‌هایی که درمانشان شاید ساده باشد، اما درد و ناراحتی‌شان ارزش این بی‌احتیاطی را ندارد.

اگر بچه‌تان بی‌حال است و دل‌درد دارد، کم‌آبی را جدی بگیرید

بسیاری از والدین وقتی فرزندشان دل‌درد می‌گیرد یا حال عمومی‌اش خوب نیست، فکر می‌کنند یک سرماخوردگی ساده است یا با استراحت بهتر می‌شود؛ اما در فصل گرما، دل‌درد، تهوع، تب خفیف یا بی‌حالی می‌تواند نشانه کم‌آبی و عفونت‌های گوارشی باشد؛ مشکلی که اگر زود به آن رسیدگی نشود، ممکن است کودک را راهی بیمارستان کند.

پزشکان می‌گویند بدن بچه‌ها خیلی زودتر از بزرگسالان دچار کم‌آبی می‌شود. وقتی اسهال یا استفراغ پیش می‌آید، حجم زیادی از مایعات بدن از دست می‌رود. اگر کودک نتواند آب یا مایعات دیگر را به اندازه کافی بنوشد، علائم کم‌آبی مثل خشکی لب، گودی چشم، بی‌حالی و کاهش ادرار به سرعت خودش را نشان می‌دهد. در این شرایط، دیگر نوشیدن آب ساده هم کافی نیست و باید از محلول‌های خوراکی مخصوص استفاده شود.

مهم‌تر از همه این است که پدر و مادرها علائم خطر را بشناسند. اگر فرزندتان اسهال و استفراغ دارد و هم‌زمان غذا نمی‌خورد، کمتر از قبل ادرار می‌کند یا دائم خواب‌آلود و خسته است، باید سریع به پزشک مراجعه کنید. تأخیر در درمان ممکن است باعث تشنج، افت فشار یا حتی بستری شدن شود.

در گرمای بهار و تابستان، پیشگیری حرف اول را می‌زند. از دادن یخ‌های غیربهداشتی، آب‌های مشکوک یا خوراکی‌های مانده به کودکان پرهیز کنید. و اگر دیدید فرزندتان بی‌حال و کم‌اشتها شده، حتماً به فکر جبران آب از دست‌رفته بدنش باشید. کم‌آبی در کودکان یک زنگ خطر است، نه چیزی که بتوان آن را نادیده گرفت.

چه کار کنیم تا در بهار و تابستان، گرفتار این بیماری نشویم؟

با بالا رفتن دمای هوا، احتمال مسمومیت‌های گوارشی و بیماری‌هایی مثل اسهال و استفراغ هم بیشتر می‌شود؛ اما خبر خوب این است که با چند کار ساده می‌شود تا حد زیادی جلوی این مشکلات را گرفت. نکته اصلی، رعایت بهداشت و مراقبت از خوراکی‌هایی‌ست که در این فصل حساس‌تر از همیشه‌اند.

اول از همه باید حواسمان به آب باشد. از نوشیدن آب‌های مشکوک، یخ‌های خیابانی یا بطری‌هایی که مدت زیادی در آفتاب مانده‌اند خودداری کنیم. برای شست‌وشوی میوه و سبزیجات بهتر است از آب سالم و ضدعفونی‌کننده استفاده کنیم، مخصوصاً اگر قرار است خام مصرف شوند.

غذا هم در هوای گرم زود فاسد می‌شود. اگر چیزی برای پیک‌نیک یا مسافرت آماده می‌کنید، حتماً آن را در ظرف دربسته و داخل یخدان یا فریزر قابل حمل بگذارید. لبنیات، تخم‌مرغ، گوشت و غذاهای پخته‌شده نباید بیش از یکی دو ساعت بیرون از یخچال بمانند. حتی اگر ظاهر و طعم‌شان تغییری نکرده، باز هم ممکن است آلوده باشند.

شستن مرتب دست‌ها، به‌ویژه قبل از غذا خوردن و بعد از رفتن به دستشویی، یک کار ساده ولی مؤثر است. به کودکان هم باید این نکات را یاد بدهیم، چون بدن آن‌ها حساس‌تر است و زودتر بیمار می‌شوند.

در نهایت اگر دیدید علائمی مثل دل‌درد، حالت تهوع، تب یا بی‌حالی شروع شده، جدی بگیرید. مایعات بدن را جبران کنید و اگر علائم شدید یا طولانی شد، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پیشگیری از این بیماری‌ها کار سختی نیست، فقط کمی دقت و رعایت نکات بهداشتی می‌خواهد.