چاقی؛ بزرگ‌ترین معضل جهانی!

معضل چاقی، یکی از مسائل بهداشتی و پزشکی پرکاربرد و مهم در جوامع مدرن جهان بوده که تاثیرات عمیقی بر سلامت فیزیکی و روانی انسان‌ها دارد. این مسئله به مرور زمان، به یکی از بزرگ‎‌ترین چالش‌های مردم سراسر دنیا تبدیل شده و افزایش نگرانی‌ در جامعه پزشکی و اقتصادی را در پی داشته است؛ اما چرا چاقی به یک چالش جهانی تبدیل شده؟

چاقی یک وضعیت فیزیکی بوده که وقتی چربی بیش از حد در بدن انسان انباشته می‌شود، ایجاد می‌شود. این وضعیت معمولاً به وسیله افزایش وزن بدن انسان نسبت به یک معیار استاندارد تعیین می‌شود.

در گذشته، انسان‌ها برای تامین غذا و اجتناب از گرسنگی، مدام در حال حرکت و شکار بودند؛ اما امروزه، انسان‌ها با یک چالش جدید مواجه شده‌اند، با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد تغییرات گوناگون در سبک زندگی، دسترسی به غذاهای پرکالری و فعالیت‌های بدون نیاز به تامین غذا افزایش یافته است. به همین دلیل، چاقی به یک معضل جهانی تبدیل شده و به معنای واقعی کلمه، تهدیدی برای سلامتی انسان‌ها و جوامع مختلف به حساب می‌آید.

در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از جمعیت کل دنیا و در حدود ۲۰ درصد از جمعیت کل مردم ایران درگیر چاقی و اضافه‌ وزن هستند. از سوی دیگر، حدود پنج درصد از کل مرگ‌ومیرها در دنیا ناشی از اضافه وزن است. چاقی، به عنوان مسئله‌ای که برای درمان آن راهکار وجود دارد در سال‌های اخیر دو تا هفت درصد کل هزینه‌های بهداشت و درمان در کشورهای توسعه‌یافته را به طور مستقیم به خود اختصاص داده است.

چه عواملی باعث اضافه وزن می شود؟

دلیل اصلی چاقی و اضافه وزن، عدم تعادل انرژی بین کالری دریافتی و کالری مصرف شده است. از عواملی که منجربه افزایش چاقی در سراسر جهان شده‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

افزایش مصرف غذاهای پر کالری که سرشار از چربی و قند هستند

عدم تحرک کافی بدنی به دلیل ماهیت بی‌تحرک و سبک زندگی امروزه

تغییر شیوه‌های حمل و نقل و افزایش شهرنشینی

تغییرات منفی در الگوهای رژیم غذایی و شدن فعالیت بدنی

اضافه وزن و چاقی پنجمین خطر مرگ‌و‌میر جهانی است. حداقل ۲.۸ میلیون بزرگسال هر سال به علت چاقی جان خود را از دست می دهند. علاوه‌بر این، ۴۴ درصد از بیماری دیابت، ۲۳ درصد از بیماری‌های قلبی و بین ۷ تا ۴۱ درصد از سرطان‌های خاص به اضافه وزن و چاقی نسبت داده می‌شود. بیشتر جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می کنند که اضافه وزن بیشتر از کمبود وزن باعث مرگ افراد می شود.

موضوع مهمی که امروزه در جوامع مختلف مطرح گردیده، بحث چاقی کودکان به دلیل نوع تحرک و تغذیه آنان است. حتی نوع بازی‌های کودکان نیز تغییر کرده و متاسفانه در کشور ما هنوز موضوع چاقی به عنوان یک معضل به طور کامل پذیرفته نشده و فرهنگ‌سازی و تدابیر کافی در این زمینه صورت نگرفته است.

شیوع اضافه وزن و چاقی در میان کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۹ ساله به طور چشمگیری از سال ۱۹۷۵ افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۶، حدود ۱۹ درصد پسران و ۱۸ درصد دختران اضافه وزن داشتند. در حالی که در سال ۱۹۷۵ کمتر از یک درصد از کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۹ ساله چاق بودند.

با توجه به اینکه می‌توان از چاقی به عنوان یک مشکل اقتصادی هم نام برد اولین راهکار مبارزه با آن آگاه‌سازی مردم از هزینه‌هایی است که چاقی به آن‌ها تحمیل خواهد کرد. درگیری افراد دارای اضافه وزن با انواع بیماری‌، هزینه‌های زندگی آن‌ها را بالا می‌برد.

بار اقتصادی ناشی از چاقی

رابطه بین چاقی و اقتصاد مثل یک حلقه به هم پیوسته است. همان‌طور که شرایط و وضعیت بد مالی می‌تواند منجر به چاقی شود، معضل اضافه وزن هم هزینه‌های سنگینی به پیکره‌ی اقتصادی یک کشور وارد می‌کند. تحقیقات نشان داده چاقی تقریبا ۲۱۵ میلیون دلار به صورت مستقیم و غیر مستقیم به اقتصاد کشور آمریکا خسارت وارد کرده است. هزینه‌های پزشکی مرتبط با افراد دچار اضافه وزن و چاقی در مجموع نزدیک به ۱۴۷ میلیارد دلار از افراد دارای وزن طبیعی بیشتر است. در طول دهه گذشته هزینه‌های مرتبط با اضافه وزن به شدت در سراسر جهان افزایش داشته است. از دست رفتن بهره کاری و مرگ زودرس همه از عواملی هستند که میزان بهره‌وری اقتصادی در یک کشور را هدف قرار می‌دهد. چاقی، نه تنها یک مسئله پزشکی، بلکه یک چالش اجتماعی و اقتصادی هم هست.