مهمترین علائم سنگ کیسه صفرا

سنگ‌های صفراوی قطعات کوچکی از صفرا هستند که در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند. صفرا به هضم غذا کمک می‌کند. کیسه صفرا، صفرا را ذخیره کرده و هنگام غذا خوردن آن را آزاد می‌کند.

همه سنگ‌های صفراوی مشکلی ایجاد نمی‌کنند یا نیاز به درمان ندارند. در واقع، بسیاری از افراد سنگ‌های صفراوی دارند اما هرگز متوجه نمی‌شوند زیرا هیچ علامتی ندارند. سنگ‌های صفراوی تنها زمانی مشکل‌ساز می‌شوند که در مجاری‌ ای که کیسه صفرا را به روده متصل می‌کنند گیر کنند. سنگ‌های صفراوی ممکن است به صورت موقت یا دائم گیر کنند. سنگ‌های صفراوی که به طور موقت گیر می‌کنند، علائمی مانند درد، تهوع و استفراغ ایجاد می‌کنند. این علائم وقتی سنگ‌های صفراوی حرکت می‌کنند از بین می‌روند، اما ممکن است دوباره بازگردند.

سنگ‌های صفراوی که به طور دائم گیر می‌کنند می‌توانند منجر به التهاب و عفونت در کیسه صفرا (کوله‌سیستیت) یا مجاری صفراوی (کولانژیت) شوند. همچنین فرد ممکن است دچار التهاب در لوزالمعده (پانکراتیت) شود. این‌ها شرایط پزشکی جدی هستند که نیاز به درمان فوری دارند. به همین دلیل مهم است که علائم هشداردهنده سنگ‌های صفراوی را بشناسید. شناسایی این علائم هشداردهنده به فرد کمک می‌کند تا در اسرع وقت مراقبت‌های لازم را دریافت کنید. در این مقاله قصد داریم تا در مورد 5 علائم اصلی سنگ کیسه صفرا بحث و بررسی نماییم

۱. درد شکم

درد شکم نشانه‌ای است که یک سنگ صفراوی به صورت موقت یا دائم گیر کرده است. این درد شدید و تیز است. افراد ممکن است درد را در این نواحی احساس کنند:

در سمت راست شکم

زیر دنده‌های سمت راست

در مرکز شکم، درست زیر قفسه سینه

افراد معمولاً این درد را بعد از خوردن غذا تجربه می‌کنند. وقتی غذا می‌خورید، کیسه صفرا فشرده می‌شود تا صفرا را به روده‌ها منتقل کند. پس از اتمام غذا، کیسه صفرا آرام می‌شود، اما چند ساعت طول می‌کشد تا به طور کامل استراحت کند.

در طول این فرآیند، یک سنگ صفراوی ممکن است از کیسه صفرا خارج شده و به یک مجرای کوچک وارد شود، جایی که ممکن است گیر کند. هنگامی که کیسه صفرا آرام می‌شود، سنگ صفراوی ممکن است به داخل کیسه صفرا بازگردد. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که سنگ صفراوی به صورت موقت گیر کرده باشد. درد زمانی از بین می‌رود که سنگ صفراوی از مجرا خارج شده و به کیسه صفرا بازگردد. مدت زمان لازم برای از بین رفتن درد می‌تواند بین ۱۵ دقیقه تا ۵ ساعت باشد.

این فرآیند ممکن است هر بار که غذا می‌خورید تکرار شود و باعث حملات دردهای متناوب شود که به آن‌ها "حملات کیسه صفرا" یا "قولنج صفراوی" گفته می‌شود.

در صورتی که درد شدید شکمی به خصوص بعد از غذا خوردن را تجربه کرده‌اید، باید هر چه زودتر با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است برای سنگ‌های صفراوی خود نیاز به درمان داشته باشید که می‌تواند شامل دارو و جراحی باشد.

گاهی یک سنگ صفراوی حتی پس از آرام شدن کیسه صفرا همچنان گیر کرده باقی می‌ماند. این به معنای سنگ صفراوی است که به طور دائم گیر کرده است. این حالت باعث درد شدید شکمی می‌شود که بعد از ۳ تا ۴ ساعت از بین نمی‌رود و ممکن است با مشکلات جدی دیگری همراه باشد.

در واقع اگر فکر می‌کنید که یک سنگ صفراوی گیر کرده دارید، فوراً به دنبال درمان باشید. درد شدید شکمی که بهبود نمی‌یابد (یا بدتر می‌شود) نشانه‌ای است که سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده است.

۲. تهوع و استفراغ

برخی از افراد در زمان حمله کیسه صفرا (قولنج صفراوی) دچار تهوع و استفراغ می‌شوند. تهوع و استفراغ می‌تواند ناشی از درد ناشی از حمله کیسه صفرا باشد. در این موارد، تهوع و استفراغ پس از آرام شدن کیسه صفرا و از بین رفتن درد، کاهش می‌یابد.

تهوع و استفراغی که از بین نمی‌روند می‌توانند نشانه‌ای از این باشند که سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده است. اگر در طول حمله کیسه صفرا تهوع و استفراغ دارید که بهبود نمی‌یابند، باید فوراً به دنبال درمان باشید.

۳. درد در کمر و شانه 

برخی افراد ممکن است در زمان حمله کیسه صفرا، درد در کمر بین تیغه‌های شانه یا دردی که به شانه راست منتقل می‌شود را احساس کنند.

اگر پس از خوردن غذا، دچار این نوع حملات درد شده‌اید، باید هر چه زودتر با پزشک خود مشورت کنید. این علائم ممکن است نشان‌دهنده قولنج صفراوی یا حملات کیسه صفرا باشند.

درد کمر یا شانه پس از آرام شدن کیسه صفرا باید از بین برود. اما اگر سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده باشد، درد از بین نخواهد رفت. اگر در زمان حمله کیسه صفرا دچار دردی هستید که بهبود نمی‌یابد، باید هر چه سریع‌تر به دنبال درمان باشید.

۴. تب

تب نشانه‌ای از عفونت و التهاب در کیسه صفرا یا مجرای صفراوی (صفرا) است. همچنین ممکن است نشانه‌ای از پانکراتیت باشد. این شرایط نیاز به درمان فوری دارند.

تب ممکن است زمانی ایجاد شود که سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده باشد. همچنین ممکن است علائمی مانند موارد زیر ایجاد شود:

لرز

خستگی

از دست دادن اشتها

احساس ناخوشی عمومی

اگر دمای بدن شما بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد باشد و سابقه حملات کیسه صفرا داشته باشید، حتی اگر در همان زمان علائم دیگری مانند درد شکم نداشته باشید، باید فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید. توجه به دمای بدن و حالت کلی شما مهم است، به خصوص اگر سابقه قولنج صفراوی دارید. این علائم ممکن است تنها نشانه‌هایی باشند که یک سنگ صفراوی همچنان گیر کرده است.

۵. زردی چشم‌ها

سنگ صفراوی که گیر کرده باشد می‌تواند باعث تجمع صفرا شود. این تجمع منجر به زردی (یرقان) می‌شود که یک وضعیت پزشکی جدی است و می‌تواند به کبد و سایر قسمت‌های بدن آسیب برساند.

اولین نشانه زردی معمولاً زرد شدن سفیدی چشم‌ها (صلبیه) است. با گذشت زمان، تجمع صفرا باعث زرد شدن پوست نیز می‌شود. اگر متوجه زردی در سفیدی چشم‌های خود شدید، فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشید. زردی ممکن است همراه با سایر علائم سنگ صفراوی گیر کرده، مانند درد شکمی که از بین نمی‌رود، بروز کند.

چه زمانی باید برای علائم سنگ صفرا به دنبال درمان باشید؟

اگر سنگ صفراوی گیر کرده باشد و به خودی خود حرکت نکند، به اقدام اورژانسی نیاز دارد. علائمی که نشان می‌دهند فوراً به درمان برای سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده نیاز دارید شامل موارد زیر است:

تب

درد شدید شکمی که از بین نمی‌رود

تهوع و استفراغ شدید

درد شدید در شانه یا کمر که از بین نمی‌رود

زردی سفیدی چشم‌ها

اگر سنگ صفراوی به طور موقت گیر کرده و باعث حملات کیسه صفرا شده باشد، نیاز به درمان دارید. برای سنگ‌های صفراوی که به طور موقت گیر کرده‌اند، لازم نیست فوراً درمان شوید، اما باید هر چه زودتر به دنبال مراقبت باشید. علائمی که نشان می‌دهند باید در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید شامل موارد زیر است:

درد در شکم یا شانه راست که بعد از غذا خوردن شروع می‌شود و از چند دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد

تهوع و استفراغ بعد از غذا خوردن که از چند دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد

درمان سنگ‌های صفراوی می‌تواند جلوی حملات آینده کیسه صفرا و جلوگیری از عفونت‌های جدی را بگیرد.

نتیجه‌گیری

سنگ‌های صفراوی زمانی که گیر می‌کنند باعث درد شدید شکمی می‌شوند. همچنین ممکن است دچار تهوع، استفراغ، درد شانه راست و درد کمر شوید. علائم ممکن است زمانی که کیسه صفرا آرام می‌شود از بین بروند، اما می‌توانند در دفعه بعدی که غذا می‌خورید، دوباره بازگردند. این حالت "حمله کیسه صفرا" یا "قولنج صفراوی" نامیده می‌شود. اگر دچار حملات کیسه صفرا هستید، باید با پزشک خود در مورد درمان مشورت کنید. علائمی که بیش از ۳ تا ۴ ساعت طول می‌کشند نشان می‌دهند که یک سنگ صفراوی به طور دائم گیر کرده است. این وضعیت می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی شود. اگر درد شکمی شما بهبود نمی‌یابد یا در طول حمله کیسه صفرا دچار تب یا زردی چشم‌ها شدید، فوراً به دنبال مراقبت باشید.