علت کم شنوایی گوش + راه درمان

در برخی از موارد، کم شنوایی، ناگهانی و بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد. این مشکل می‌تواند برای افرادی که هیچ‌گاه با مشکلات شنوایی مواجه نبوده‌اند غیر قابل پیش‌بینی و شکه‌کننده باشد. کم شنوایی ناگهانی می‌تواند یکی از گوش‌ها یا هر دو را درگیر کند و درصورتی که به‌موقع معاینه و معالجه نشود، می‌تواند خطرناک باشد. به همین دلیل است که آشنایی با علت کم شنوایی گوش و راه‌های درمان آن بسیار مهم است.

این اختلال همچنین می‌تواند برکیفیت زندگی افراد و خانواده‌هایشان تاثیرات منفی بسیاری داشته باشد. کم شنوایی ناگهانی یا سکته گوش می‌تواند با افسردگی، کاهش اعتمادبه‌نفس، مشکل در روابط فردی و اختلالات شناختی و... همراه باشد. اما چرا کم شنوایی ناگهانی رخ می‌دهد؟ در این مقاله از وبلاگ داروتامین به بررسی دلایل کم شنوایی گوش می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا با علل کم شنوایی ناگهانی آشنا شوید و راهکارهای درمانی مناسب را برای بازگرداندن شنوایی خود انتخاب کنید.

کاهش ناگهانی شنوایی یا سکته گوش چیست؟

کم شنوایی ناگهانی Sudden sensorineural hearing loss (SSHL) به از دست‌دادن سریع و غیر قابل توضیح قدرت شنوایی گفته می‌شود. از دست‌دادن ناگهانی شنوایی عموما در یک گوش اتفاق می‌افتد و ممکن است برای مدت کوتاه چند روزه یا به‌صورت همیشگی باشد.

این اختلال شنوایی که نشان از وجود مشکلی در اندام‌های حسی گوش داخلی است، معمولا در افراد بین ۳۰ تا ۶۰ سال مشاهده می‌شود. اما گزارش‌هایی از ابتلای افراد در سنین پایین‌تر هم به این اختلال شنوایی وجود دارد. سکته گوش می‌تواند در هنگام پاسخ‌گویی به یک تماس تلفنی یا بعد از شنیدن صدایی شبیه پوپ یا یک روز صبح و بدون هیچ علامتی رخ دهد.

در این اختلال، قدرت شنوایی به‌صورت ناگهانی یا به‌تدریج و در طول چند روز، کاهش می‌یابد. چیزی که مهم است بدانید این است که این اختلال یک وضعیت جدی پزشکی است؛ اما متاسفانه افراد زیادی در زمان مواجه‌شدن با این مشکل در مراجعه به پزشک تعلل می‌کنند.

بنابراین، فراموش نکنید که اگر خودتان یا عزیزانتان در حال تجربه این اختلال هستید یا احساس می‌کنید دچار کاهش شنوایی شده‌اید باید فورا به پزشک مراجعه کنید و علت کم شنوایی گوش و راه‌های درمان آن را دنبال کنید. به یاد داشته باشید که مراجعه به‌موقع به پزشک می‌تواند شنوایی افراد مبتلا به کم شنوایی ناگهانی را تا حدود زیادی نجات دهد.

مطالعات نشان می‌دهند که حدود نیمی از افرادی که دچار کم شنوایی در یکی از گوش‌های خود هستند، درصورت درمان به‌موقع شانس بهبودی دارند. همچنین سایر افراد می‌توانند از فناوری‌هایی مانند سمعک یا کاشت حلزون استفاده کنند که به جبران نسبی شنوایی از دست‌رفته کمک می‌کند.

علائم کم شنوایی ناگهانی گوش

زمانی‌که کم‌شنوایی بیشتر از ۳۰ دسی بل (دسی‌بل واحد سنجش صداست) در سه فرکانس متوالی در طی 72 ساعت باشد، احتمال وجود کم شنوایی ناگهانی یا سکته گوش وجود دارد. یکی از علائم این نوع کم‌شنوایی این است که صدای طبیعی مکالمات به‌صورت زمزمه یا نجوا به گوش می‌رسد.

همچنین ممکن است در هنگام استفاده از تلفن متوجه عدم شنوایی در یکی از گوش‌ها ‌شوید. همان‌طورکه گفته شد، بیشتر افرادی که دچار کم شنوایی گوش می‌شوند این مشکل را در یکی از گوش‌ها احساس می‌کنند. سایر علائم کم شنوایی ناگهانی شامل موارد زیر هستند.

• مشکل تشخیص صدا از صداهای زمینه
• مشکل در تشخیص صداها در گفت‌وگوهای گروهی
• سرگیجه و عدم تعادل
• شنیدن صداهایی مانند وز وز یا زنگ گوش

افراد بعد از مشاهده این علائم معمولا در طول سه روز دچار کم‌شنوایی ناگهانی می‌شوند. البته این اختلال می‌تواند کاملا بدون نشانه باشد.

دلایل کم شنوایی گوش

کم شنوایی ناگهانی یک اختلال ناخوشایند است که خیلی سریع اتفاق می‌افتد و تمام یا بخش اعظم قدرت شنوایی را از بین می‌برد. علت‌ کم شنوایی ناگهانی گوش متفاوت است و در ادامه می‌توانید برخی از این موارد را مشاهده کنید.  

• آسیب ناگهانی به سر و گوش: ضربه، فشار شدید یا صدمات دیگر به سر یا گوش می‌توانند به ناحیه داخلی گوش آسیب جدی برسانند و باعث کم شنوایی ناگهانی شوند.
• عفونت‌های گوش: عفونت‌های گوش نیز می‌توانند به التهاب و آسیب گوش منجر شوند و علائم کم شنوایی ناگهانی را ایجاد کنند.
• بیماری‌های خود ایمنی: این نوع از بیماری‌ها یا اختلالات هم می‌توانند علت کم شنوایی گوش ناگهانی باشند. این مشکلات باعث می‌شوند که سیستم ایمنی به بافت داخلی گوش حمله کند و آسیب‌های جدی را به‌وجود آورند.
• مشکلات گردش خون: مشکلات داخلی بدن مانند فشار خون بالا یا مشکلات عروقی نیز از موارد دیگری هستند که می‌توانند منجر به کاهش ناگهانی شنوایی شوند.
• مصرف داروهای خاص: مصرف برخی داروها می‌توانند عوارض جانبی مانند کم شنوایی ناگهانی داشته باشند. داروهای سرطان یا داروهایی که برای درمان عفونت‌های شدید مصرف می‌شوند از این دست داروها هستند.

علاوه‌بر این، مشکلاتی مانند اختلالات عصبی مختلف از جمله مولتیپل اسکلروزیس، مشکلات مربوط به گوش داخلی مانند بیماری زمینه‌ای منییر یا تومور عصب شنوایی از دیگر دلایل کم شنوایی گوش هستند که سکته گوش را ایجاد می‌کنند. در هر صورت، تشخیص به‌موقع علت کم شنوایی گوش و اقدام برای درمان آن بسیار مهم است.

در آخر باید توجه داشته باشید که این امکان وجود دارد که نوزادان با اختلال کم شنوایی ناگهانی متولد شوند. علت کم شنوایی گوش در نوزادان اغلب به دلیل عوامل ارثی، کم وزنی در هنگام تولد یا عفونت‌هایی که از مادر منتقل می‌شود مانند تبخال یا سفلیس، سرخچه و... است.

روش‌های تشخیص کم شنوایی ناگهانی گوش

بعد از مشاهده علائم کم شنوایی گوش باید به پزشک متخصص مراجه کنید. پزشک برای تشخیص علت کم شنوایی گوش ناگهانی معاینات لازم را انجام می‌دهد و از شما درباره سوابق بیماری و علائم مختلف سوال می‌پرسد. در این قسمت لازم است سوابق پزشکی، داروهایی که مصرف می‌کنید و اطلاعات لازم را با دقت به پزشکتان ارائه دهید.

مرحله بعد، انجام تست‌های شنوایی با تشخیص پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است. پزشکان با استفاده از این آزمایشات می‌توانند شنوایی شما را با دقت بررسی کرده و دلایل کم شنوایی گوش شما را مشخص کنند. این آزمایشات بسیار ساده هستند و نگرانی خاصی در مورد انجام آن‌ها وجود ندارد.

در طول سنجش شنوایی، صداها با شدت‌های مختلف برای هر گوش فرستاده می‌شوند تا براساس عکس‌العمل هر گوش نوع کم شنوایی بیمار، الگو و میزان اختلالات هر گوش مشخص شود. این آزمایشات مهم‌ترین عواملی هستند که در تشخیص و درمان کم شنوایی ناگهانی به پزشک کمک می‌کنند.

علاوه‌بر سنجش شنوایی، بسته به علائمی که بیمار احساس می‌کند و شدت آن از ام‌آرآی (MRI) نیز استفاده می‌شود. MRI به پزشک کمک می‌کند ساختارهای عصب شناختی دستگاه شنوایی را دقیق‌تر بررسی کند و از احتمال وجود تومور یا اختلالاتی از این دست مطمئن شود.  

تأثیرات روانی و اجتماعی کم شنوایی در زندگی روزمره

کم شنوایی ناگهانی می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی روزمره افراد داشته باشد. علاوه‌بر اثرات فیزیکی، این مشکل تأثیرات روانی و اجتماعی نیز دارد که ممکن است بر روابط فردی و اجتماعی افراد تأثیر منفی بگذارد. افراد ممکن است عدم تفهیم دقیق مکالمات را تجربه کنند که می‌تواند منجر به کاهش اعتمادبه‌نفس و افزایش استرس و اضطراب در آن‌ها ‌شود.

همچنین، عدم تشخیص صداها در محیط‌های اجتماعی، مشکلاتی مانند عدم شناخت صحیح دیگران یا مشکلات مختلف در ارتباطات بین فردی را به‌وجود می‌آورد. بنابراین، درمان و مدیریت کم شنوایی نه‌تنها برای بهبود کیفیت زندگی فردی، بلکه برای حفظ روابط اجتماعی نیز بسیار اهمیت دارد.

تشخیص سریع علت کم شنوایی گوش و درمان آن

هنگامی که با علائم کم شنوایی ناگهانی روبه‌رو می‌شوید، دسترسی به تشخیص سریع و درمان مناسب بسیار حیاتی است. برای این منظور در اولین فرصت به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. این افراد با استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته و تجربه حرفه‌ای خود، می‌توانند به شناسایی علت کم شنوایی گوش شما کمک کنند.

درست است که بخش قابل توجهی از افراد مبتلا به کم شنوایی ناگهانی بخشی از شنوایی یا تمام آن را خود‌به‌خود به‌دست خواهند آورد؛ اما نباید فراموش کنید که برای سایر افراد تاخیر در مراجعه به پزشک، اثربخشی داروها و شانس درمان را کاهش و طول درمان را افزایش می‌دهد.

 توصیه می‌شود با مشاهده علائم کم شنوایی حداکثر تا دو هفته به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. درمان کم شنوایی ناگهانی به عوامل زمینه‌ای و مشکلات دستگاه گوش داخلی، میانی و خارجی ارتباط دارد. دلایل مختلف کم شنوایی گوش روش‌های درمان متفاوتی دارند.

همچنین در موارد بسیاری علت کم شنوایی گوش قابل تشخیص نیست و معمولا در این موارد گفته می‌شود که فرد دچار سکته گوش ایدیوپاتیک(idiopathic)  شده است. در این موارد رایج‌ترین روش درمان استفاده از کورتیکواستروئیدها است. این داروها مسئول ازبین‌بردن التهابات، تسکین تورم و مبارزه با این اختلال هستند. درصورتی‌که علت کم شنوایی گوش مشکلات مربوط به بیماری‌های خود ایمنی باشد باز هم از کورتیکواستروئید‌ها استفاده می‌شود.

روش مصرف این داروها تزریق به داخل تمپانیک است. با این روش دارو خیلی راحت‌تر و سریع‌تر وارد گوش میانی و داخلی می‌شود و اثرگذاری بهتری خواهد داشت. این روش درمان قطعی کم شنوایی ناگهانی گوش نیست، اما تاثیر بسیاری بر درمان این مشکل دارد.

مصرف به‌موقع کورتیکواستروئیدها بسیار مهم است. تاجایی‌که گاهی پزشکان حتی قبل از  بررسی نتایج آزمایش‌ها، مصرف آن را نجویز می‌کنند؛ چراکه تاخیر در مصرف این دارو اثربخشی آن را ازبین می‌برد.  

ارتباط میان سلامت جسمی و کم شنوایی ناگهانی

همیشه باید به این موضوع توجه داشته باشید که سلامت جسمی و کم شنوایی ممکن است به صورت مرتبط با یکدیگر عمل کنند. واضح است که برای حفظ شنوایی سالم، اهمیت حفظ سلامت بدن و مغز بسیار مهم است. عواملی مانند فشار خون بالا، دیابت، تغذیه ناسالم، چاقی و عوامل استرس‌زا می‌توانند به کم شنوایی ناگهانی منجر شوند.

همچنین در کودکان مشکلاتی مانند عفونت گوش، مننژیت، سرخک، آنفولانزا، اوریون و سرماخوردگی‌های ویروسی منجر به کم شنوایی ناگهانی می‌شود. به همین دلیل است که ارتباط میان سلامت جسمی و کم شنوایی باید مورد توجه دقیق‌تری قرار گیرد. برای پیشگیری و درمان کم شنوایی ناگهانی، لازم است اهمیت مراقبت از سلامت جسمی و روانی خود را به یاد داشته باشید و در صورت لزوم با متخصصان بهداشت و درمان مشورت کنید.

نکات مهم برای پیشگیری از کم شنوایی و حفظ سلامت گوش

برای پیشگیری از کم شنوایی و حفظ سلامت گوش، برخی نکات مهم واجد اهمیت هستند. اولین مورد این است که باید از صداهای بلند و محیط‌های پر سرو صدا دوری کنید. این یک روش بسیار موثر برای محافظت از سلامت گوش‌هاست. برای مثال اگر در محیط‌های پر سروصدا کار می‌کنید، استفاده از گوش‌بندها یا سایر وسایل محافظتی بسیار مهم است.

صدای بلند مانند موسیقی در حجم بالا یا کارکردن با ماشین‌هایی صنعتی که صدای موتور آن‌ها بسیار بلند است، می‌تواند به سلامت گوش آسیب بزند. همچنین، حفظ بهداشت گوش نیز بسیار اهمیت دارد. این شامل تمیزی منظم گوش‌ها و استفاده از روش‌های صحیح برای پاکسازی و خشک‌کردن گوش‌هاست. عدم ورود آب به گوش نیز بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا این موضوع می‌تواند به عفونت گوش منجر شود.

 بهتر است درصورت نیاز آزمایش‌های مربوط به شنوایی را به‌موقع انجام دهید. در نهایت، مراقبت از سلامت بدن نیز می‌تواند به حفظ سلامت گوش کمک کند. انجام ورزش منظم، مصرف یک رژیم غذایی سالم و استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی بسیار مهم است. کنترل و کاهش استرس نیز یکی از مواردی است که می‌تواند به بهبود و حفظ سلامت گوش کمک کند.

نکاتی برای توان‌بخشی بیماران مبتلا به کم شنوایی

کم شنوایی ناگهانی در مواردی می‌تواند باعث بروز مشکلات دائمی در شنوایی افراد شود. در این شرایط ممکن است یکی از گوش‌های بیمار برای همیشه بخشی یا تمام شنوایی خود را از دست بدهد. بیماران در این شرایط در تشخیص صداهای پس زمینه یا صداهایی که در سمت گوش آسیب‌دیده آن‌ها باشد با مشکل مواجه می‌شوند. در این شرایط بیماران نیاز به توانبخشی خواهند.

روش‌های توانبخشی برای افرادی که دچار مشکلات مربوط به کم شنوایی ناگهانی می‌شوند، عموما به میزان مشکل و آسیب آن‌ها بستگی دارد. این روش‌ها از درمان‌های بدون مداخله گرفته تا استفاده از وسایل کمکی مانند سمعک متفاوت هستند.

هرچند در مواردی که افت شنوایی بسیار زیاد باشد، ممکن است استفاده از سمعک‌های قوی هم دیگر موثر نباشد. خوشبختانه در حال حاضر روش‌های نوین مانند سمعک‌های قابل کاشت BAHA (Bone Anchored Cochlear Stimulator) برای افرادی که مشکلات شنوایی حسی-عصبی شدید دارند بسیار مفید واقع شده است.

این سیستم‌ها در مقایسه با سمعک‌های قبلی عملکرد بهتری دارند. همچنین استفاده از تکنولوژی‌های نوین و نوآوری‌ها در درمان کم شنوایی یکی از مهم‌ترین پیشرفت‌های پزشکی مدرن است. این تکنولوژی‌ها امکانات بی‌نظیری را برای افراد مبتلا به کم شنوایی فراهم می‌کنند و می‌توانند بهبود قابل‌توجهی در کیفیت زندگی آن‌ها ایجاد کنند.

یکی از تکنولوژی‌های برتر درمان کم شنوایی، سیستم‌های کمک‌شنوایی هوشمند هستند. این سیستم‌ها با استفاده از الگوریتم‌ها و هوش مصنوعی، به‌طور اتوماتیک تنظیمات لازم را برای هر فرد بر اساس نیازهای خاص او انجام می‌دهند. همچنین، این سیستم‌ها امکان اتصال به دیگر دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلفن همراه را دارند که این امر به افراد کمک می‌کند تا در هر شرایطی صدای بهتری داشته باشند.

علاوه‌بر این، تکنولوژی‌های نوین مانند ایمپلنت‌های شنوایی نیز در درمان کم شنوایی بسیار موثر هستند. متخصصان امیدوارند که با روش‌های نوین، بتوانند بهبودی چشمگیر در زندگی افراد مبتلا به این مشکل ایجاد کنند.

اهمیت درک علت کم شنوایی گوش و راه حل‌های درمانی موثر

از دست‌دادن ناگهانی شنوایی می‌تواند یک تجربه ترسناک و گیج‌کننده برای افرادی باشد که قبلاً با مشکلات شنوایی مواجه نشده‌اند. این اختلال می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و بر روابط شخصی، اعتماد‌به‌نفس و سلامت روان آن‌ها تأثیرگذار باشد.

درک دلایل کم شنوایی گوش برای تشخیص به‌موقع و درمان موثر این اختلال بسیار مهم است. علل کاهش ناگهانی شنوایی می‌تواند از آسیب‌های سر گرفته تا بیماری‌های خودایمنی، عفونت‌ها، سرطان، مشکلات گردش خون و برخی داروها متفاوت باشد. تشخیص سریع این بیماری توسط متخصص گوش برای تعیین علت زمینه‌ای و ارائه درمان مناسب ضروری است.

به‌طور مثال داروهای مختلف درصورتی تاثیرگذاری خود را دارند که به‌موقع مصرف شوند. کورتیکواستروئیدها اغلب برای کاهش التهاب و تورم در گوش داخلی استفاده می‌شوند و مصرف به‌موقع آن برای اثربخشی بسیار مهم است. حفظ سلامت کلی جسمانی نیز در جلوگیری از کم شنوایی ناگهانی مهم است.

پرهیز از قرارگیری در برابر صداهای بلند، رعایت بهداشت گوش و رسیدگی به بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا و دیابت می‌تواند به حفظ سلامت شنوایی کمک کند. در مواردی که کم شنوایی دائمی رخ می‌دهد، گزینه‌های توان‌بخشی مانند سمعک و فناوری‌های پیشرفته راه‌حل‌هایی برای بهبود کیفیت زندگی ارائه می‌دهند.

در نهایت، نباید فراموش کنید که اگر علائم کم شنوایی ناگهانی را تجربه کردید، مهم است که فورا به‌دنبال تشخیص و درمان پزشکی باشید تا شانس بهبودی خود را ازدست ندهید. به یاد داشته باشید، مراقبت‌های پیشگیرانه و یک سبک زندگی سالم می‌تواند کمک زیادی به حفظ سلامت شنوایی شما کند.

 

سوالات متداول درباره علت کم شنوایی گوش

آیا کم شنوایی ناگهانی گوش دائمی است؟

در صورتی‌که بیمار در همان مراحل اولیه به دکتر مراجعه کند این اختلال تا حدود زیادی قابل درمان است و شانس بهبودی دارد. مطالعات نشان می‌دهند حدود نیمی از بیماران مبتلا به کم شنوایی ناگهانی خودبه خود درمان می‌شوند. بقیه بیماران با مصرف دارو و روش‌های مختلف درمان می‌شوند و حدود یک چهارم افراد هستند که تمام یا بخشی از شنوایی خود را به‌صورت دائمی از دست می‌دهند.

با مشاهده علائم کم شنوایی ناگهانی چه کنیم؟

هنگامی که به‌صورت ناگهانی یا در طول چند روز دچار این اختلال شدید، بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید. تعلل در مراجعه به پزشک ممکن است نتایج جبران‌ناپذیری برای شما داشته باشد. بنابراین حدس و درمان‌های خانگی را کنار بگذارید و اجازه دهید یک پزشک متخصص در مورد مشکل شما تصمیم‌گیری کند. درمان فوری شانس بهبود را افزایش می‌دهد.

آیا کم شنوایی ناگهانی درمان می‌شود؟

بله، درصورتی که در دو هفته اول مواجهه با علائم کم شنوایی ناگهانی برای درمان اقدام کنید، شانس زیادی برای بهبودی کامل دارید. هچنین در بسیاری از موارد این اختلال خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند. به‌طورکلی هرچه عمق این آسیب و سن بیمار کمتر باشد، درمان آن راحت‌تر است.

درمان کم شنوایی ناگهانی معمولا چقدر طول می‌کشد؟

درنظرگرفتن زمان دقیق بهبودی برای این اختلال امکان‌پذیر نیست؛ چرا که شدت و علت کم شنوایی گوش متفاوت است. بنابراین بسته به علل مختلف ایجاد این اختلال، شدت آن، سن بیمار و عوامل دیگر طول درمان متفاوت است. به‌علاوه مراجعه سریع به پزشک و تشخیص دقیق از دیگر عوامل تاثیرگذار در طول مدت درمان و میزان بهبود این اختلال هستند.