نقش مولتیویتامینها در کنترل فشار خون سالمندان با رژیم غذایی نامناسب
یافتههای جدید حاکی از آن است که مصرف روزانه مولتیویتامینها ممکن است راهکاری برای پیشگیری از فشار خون بالا باشد و اثرات منفی رژیم غذایی نامناسب را تعدیل کند.
در سال ۲۰۲۴ (۱۴۰۳)، تخمین زده میشود که جمعیتی بالغ بر ۱.۴ میلیارد نفر در سراسر جهان با بیماری پرفشاری خون (Hypertension) زندگی میکنند؛ عارضهای که در میان عموم به عنوان فشار خون بالا شناخته میشود.
بر اساس گزارش فدراسیون جهانی قلب (World Heart Federation)، فشار خون بالا بزرگترین عامل خطر مرگومیر در سطح جهانی است و مسئولیت نزدیک به نیمی از تمام مرگهای ناشی از بیماریهای قلبی و سکته مغزی در دنیا را بر عهده دارد.
مطالعات پیشین نشان دادهاند که ابتلا به فشار خون بالا میتواند خطر مواجهه فرد با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی را افزایش دهد. این بیماریها عبارتاند از: حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن کلیوی، زوال عقل و از دست دادن بینایی.
اگرچه برخی عوامل خطر نظیر ژنتیک و قومیت غیرقابلتغییر هستند، اما چندین عامل اصلاحپذیر وجود دارد که میتواند به افراد در کاهش احتمال ابتلا به فشار خون بالا کمک شایانی کند.
این راهکارها عبارتاند از: داشتن رژیم غذایی سالم برای قلب، پرهیز از استعمال دخانیات، داشتن فعالیت بدنی کافی، حفظ وزن ایدهآل و مدیریت استرس.
تحقیقات گذشته همچنین تایید میکنند که در بستر یک رژیم غذایی مغذی، عناصری همچون پتاسیم، منیزیم، کلسیم و فیبر میتوانند تاثیر بهسزایی در بهبود وضعیت فشار خون داشته باشند.
پژوهشگران برآورد میکنند که بیش از یکسوم بزرگسالان در ایالات متحده و اروپا، برای اطمینان از دریافت تمام مواد مغذی ضروری بدن، بهصورت روزانه مکمل مولتیویتامین مصرف میکنند.
اکنون، مطالعهای جدید که در «مجله فشار خون آمریکا» (American Journal of Hypertension) منتشر شده است، بیان میکند که مصرف روزانه و درازمدت مولتیویتامینها ممکن است در کاهش ریسک پرفشاری خون و کاهش کلی فشار خون در سالمندانی که از رژیم غذایی کمکیفیتی پیروی میکنند، موثر باشد.
چرا تمرکز بر مولتیویتامینهای روزانه؟
این پژوهش در واقع یک تحلیل ثانویه بر روی دادههای جمعآوری شده از کارآزمایی بالینی نتایج کاکائو و مولتیویتامین موسوم به کازموس (COSMOS) است.
در مطالعه کازموس، حدود ۸۹۰۰ زن ۶۵ ساله و بالاتر و همچنین مردان ۶۰ ساله و بالاتر مورد بررسی قرار گرفتند تا اثرات بالقوه عصاره کاکائو و مکملهای مولتیویتامین-مولتیمینرال (MVM) بر سلامت سالمندان ارزیابی شود.
دکتر ریکوتا هامایا (Rikuta Hamaya)، پزشک و متخصص اپیدمیولوژی، مدرس بخش پزشکی پیشگیرانه در دپارتمان پزشکی مس جنرال بریگام (Mass General Brigham) و نویسنده مسئول این مقاله، در گفتگو با مدیکال نیوز تودی (Medical News Today) اظهار داشت:
«با وجود پیشرفتهای پزشکی، فشار خون بالا همچنان در بسیاری از سالمندان شیوع دارد و متاسفانه پایبندی به درمان در این گروه ضعیف است.»
دکتر هامایا خاطرنشان کرد: «از آنجایی که ویتامینها و مواد معدنی نقش بیولوژیکی اثباتشدهای در تنظیم فشار خون دارند، شناسایی یک راهکار ساده و در دسترس مانند مصرف مکملها میتواند ابزاری حیاتی برای پیشگیری فراهم کند.»
وی در ادامه افزود: «کارآزماییهای قبلی که تنها بر روی تکمغذیها، نظیر ویتامین D یا E تمرکز داشتند، نتایج متناقضی در خصوص کنترل فشار خون ارائه کردهاند. ما تصمیم گرفتیم یک مولتیویتامین جامع را بررسی کنیم، زیرا حاوی طیف وسیعی از ریزمغذیهاست که ممکن است بهصورت همافزایی (سینرژیک) عمل کنند و مصرف آن نیز در ایالات متحده بسیار رایج است.»
تاثیر مولتیویتامین بر سالمندان با رژیم غذایی نامناسب
در پایان این مطالعه، پژوهشگران گزارش دادند که ارتباط معنیداری میان مصرف مولتیویتامین و کاهش خطر کلی فشار خون بالا یا سطح فشار خون در کل جمعیت مورد مطالعه پیدا نکردند.
با این حال، دانشمندان متوجه بهبودهای کوچک اما قابلتوجهی در گروه خاصی از شرکتکنندگان شدند؛ افرادی که در آغاز مطالعه دارای کیفیت رژیم غذایی پایینتری بودند (که با شاخصهای تغذیهای معتبر مانند AHEI و aMED سنجیده شد) و فشار خون نرمال داشتند.
دکتر هامایا در توضیح این پدیده گفت:
«افرادی که کیفیت رژیم غذایی پایینتری دارند، معمولاً دچار کمبود سطوح پایه ریزمغذیهای کلیدی مانند آنتیاکسیدانها، پتاسیم و منیزیم هستند؛ عناصری که برای تنظیم فشار خون و عملکرد عروق ضروریاند. در این افراد، مولتیویتامین احتمالاً این کمبودها را جبران میکند. این در حالی است که افراد با رژیم غذایی باکیفیت، از قبل مواد مغذی کافی دریافت میکنند و در نتیجه مزیت اضافی خاصی از مکمل دریافت نمیکنند.»
او ادامه داد: «این یافتهها پیشنهاد میکند که مولتیویتامینها ممکن است مزایای ویژهای برای فشار خون در افرادی داشته باشند که به دلیل رژیم غذایی ضعیف، دچار شکاف تغذیهای هستند. علاوه بر این، بهبودهای مشاهدهشده در شرکتکنندگانی که فشار خون پایه طبیعی داشتند، نشان میدهد که مکملها ممکن است به عنوان یک اقدام پیشگیرانه اولیه، پیش از بروز آسیبهای عروقی جدی یا مزمن شدن فشار خون، بیشترین اثربخشی را داشته باشند.»
هامایا افزود: «هدف ما این است که تعامل خاص بین کیفیت رژیم غذایی و مصرف مکمل مولتیویتامین بر فشار خون را در سایر کارآزماییهای بزرگ نیز مورد بررسی و تکرار قرار دهیم.»
نویسنده این مطالعه تاکید کرد: «نکته حائز اهمیت این است که چون جمعیت مطالعه ما مسنتر و عمدتاً سفیدپوست بودند، گام بعدی و حیاتی، بررسی این اثرات در بزرگسالان جوان و میانسال و همچنین در جمعیتهای نژادی متنوعتر است تا بتوان از تعمیمپذیری یافتهها اطمینان حاصل کرد.»
ضرورت تحقیقات بیشتر درباره رابطه کیفیت رژیم غذایی و فشار خون
وبسایت امانتی (MNT) همچنین فرصت گفتگو با دکتر چنگ-هان چن (Cheng-Han Chen)، متخصص قلب و عروق و مدیر پزشکی برنامه قلب ساختاری در مرکز پزشکی سدلبک (Saddleback Medical Center) واقع در لاگونا هیلز کالیفرنیا را درباره این پژوهش داشت.
دکتر چن که در این مطالعه مشارکتی نداشته است، گفت: «این مطالعه نشان داد که مصرف روزانه مولتیویتامین طی دورهای بیش از ۳ سال، تاثیر معناداری بر کنترل فشار خون ندارد، مگر در گروهی از شرکتکنندگان که کیفیت رژیم غذایی پایینتری داشتند.»
وی افزود: «این یافتهها با درک فعلی ما از مولتیویتامینها همخوانی دارد، اما مسیر تازهای را برای تحقیقات آینده درباره تعامل بین "کیفیت رژیم غذایی" و "مصرف مکمل ویتامین" و اثرات بالقوه آنها بر نتایج بیولوژیکی بدن باز میکند.»
دکتر چن در ادامه تصریح کرد: «پرفشاری خون یکی از شایعترین و جدیترین عوامل خطر برای بیماریهای قلبی-عروقی است. ما موظفیم کنترل فشار خون را در جمعیت خود بهبود بخشیم تا بار سنگین بیماریهای قلبی بر جامعه کاهش یابد. تحقیقات آینده میتواند بهطور خاص بر محدودیتهای موجود در کیفیت رژیم غذایی و مزایای احتمالی ناشی از مصرف مکملهای مولتیویتامین متمرکز شود.»
بازنشر
