بیسفنول A موجود در غذا یک خطر برای سلامتی است

بیسفنول A (BPA) یک ماده شیمیایی است که اغلب در تولید پلاستیک‌ها و رزین‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند از طریق ظروف پلاستیکی و پوشش‌های فلزی به غذا و نوشیدنی‌ها منتقل شود. مطالعات نشان داده‌اند که بیسفنول A ممکن است بر سلامتی انسان تاثیر منفی داشته باشد، به‌ویژه به‌ دلیل اختلالات هورمونی که می‌تواند ایجاد کند. BPA ممکن است به عنوان یک مختل‌کننده هورمونی عمل کند، که می‌تواند روی سیستم غدد درون‌ریز بدن تاثیر بگذارد و به مشکلاتی مانند ناباروری، مشکلات قلبی، دیابت و برخی سرطان‌ها مرتبط باشد.

سازمان‌های بهداشتی مانند FDA و EFSA محدودیت‌هایی را برای میزان BPA مجاز در محصولات غذایی تعیین کرده‌اند؛ اما تحقیقات در مورد اثرات طولانی‌مدت این ماده همچنان ادامه دارد. برای کاهش مواجهه با BPA، توصیه می‌شود از ظروف پلاستیکی بدون BPA استفاده کنید و از حرارت دادن مواد غذایی در ظروف پلاستیکی خودداری کنید.

ادامه تاثیرات احتمالی بیسفنول A (BPA) بر سلامت به تحقیقات بیشتری نیاز دارد؛ اما موارد زیر به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته‌اند:

تاثیر بر سیستم تولید مثل :BPA می‌تواند تاثیرات منفی بر سیستم هورمونی بدن داشته باشد و از این رو به عنوان یک مختل‌کننده غدد درون‌ریز شناخته می‌شود. این ماده ممکن است به ناباروری، مشکلات قاعدگی، و تغییرات در سطح هورمون‌های جنسی مرتبط باشد.

تاثیر بر مغز و رفتار: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مواجهه با BPA در دوران جنینی و اوایل کودکی ممکن است منجر به تغییرات رفتاری و مشکلاتی مانند بیش‌فعالی و اختلالات یادگیری شود.

تاثیر بر قلب و عروق: تحقیقات اولیه نشان داده است که BPA ممکن است با افزایش خطر بیماری‌های قلبی - عروقی مرتبط باشد. این تاثیرات شامل افزایش فشار خون و اختلال در عملکرد سلول‌های عروقی هستند.

ارتباط با سرطان: برخی مطالعات تجربی نشان داده‌اند که BPA ممکن است رشد سلول‌های سرطانی را تحریک کند. به‌ویژه در سرطان‌های حساس به هورمون‌ها، مانند سرطان سینه و پروستات.

مشکلات متابولیکی: BPA همچنین به عنوان عاملی که می‌تواند به افزایش وزن و چاقی، دیابت نوع 2 و مقاومت به انسولین کمک کند، شناسایی شده است.

راه‌های کاهش مواجهه با BPA:

- استفاده از ظروف شیشه‌ای، فولادی یا پلاستیک‌های بدون BPA برای نگهداری غذا.

- اجتناب از گرم کردن غذا در ظروف پلاستیکی.

-  کاهش مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که در ظروف کنسرو شده قرار دارند، چرا که پوشش داخلی بسیاری از این ظروف حاوی BPA است.

-  توجه به برچسب‌های محصولات و انتخاب محصولاتی که بدون BPA هستند.

به‌طورکلی، کاهش مواجهه با بیسفنول A به عنوان یکی از راه‌های کاهش خطرات احتمالی برای سلامت توصیه می‌شود.

بیسفنول A در کدام غذاها پیدا می‌شود؟

بیسفنول A (BPA) به طور مستقیم در غذاها پیدا نمی شود، بلکه از طریق تماس مواد غذایی با ظروف و بسته‌بندی‌هایی که حاوی BPA هستند، وارد غذا می‌شود. مواد غذایی که بیشترین احتمال آلودگی به BPA را دارند عبارت‌اند از:

غذاهای کنسرو شده: پوشش داخلی بسیاری از قوطی‌های کنسروی شامل رزین‌های حاوی BPA است. این ماده می‌تواند به داخل غذاهای کنسروی نشت کند، به‌ویژه اگر غذاهای اسیدی مانند گوجه‌فرنگی یا میوه‌ها در آنها نگهداری شوند.

بطری‌های پلاستیکی قدیمی: بطری‌های پلاستیکی ساخته‌شده از پلی‌کربنات (نوعی پلاستیک که ممکن است حاوی BPA باشد) ممکن است با گذشت زمان و در تماس با حرارت (مانند شست‌وشو در ماشین ظرف‌شویی یا گذاشتن در مایکروویو) BPA را به نوشیدنی‌ها و غذاهای داخل آن‌ها انتقال دهند.

ظروف پلاستیکی و بسته‌بندی‌های غذایی: بعضی از ظروف پلاستیکی مخصوص نگهداری غذا، یا بسته‌بندی‌های غذایی (مانند برخی از بسته‌بندی‌های پخت سریع یا بسته‌های پودر شیر خشک) می‌توانند حاوی BPA باشند و در اثر تماس با مواد غذایی، به آن‌ها منتقل شوند.

رسوبات پلاستیکی روی درب‌های بطری‌ها و شیشه‌ها: برخی از در‌های بطری‌ها و شیشه‌های مواد غذایی ممکن است با لایه‌ای از پلاستیک حاوی BPA پوشیده شده باشند که این ماده شیمیایی را به مواد غذایی یا نوشیدنی‌ها منتقل می‌کند.

کارتن‌های حاوی نوشیدنی و مواد غذایی: برخی از جعبه‌ها و کارتن‌هایی که برای بسته‌بندی نوشیدنی‌ها (مانند شیر و آبمیوه) استفاده می‌شوند هم ممکن است دارای پوشش‌های پلاستیکی حاوی BPA باشند.

برای کاهش مواجهه با BPA، می‌توانید از ظروف شیشه‌ای، فولادی ضدزنگ، یا پلاستیک‌های بدون BPA استفاده کنید و همچنین از گرم کردن غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید.

عوارض بلندمدت بیسفنول A (BPA) در صورت مواجهه مزمن و طولانی‌مدت ممکن است تاثیرات گسترده‌ای بر سلامت انسان داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که مواجهه مکرر با BPA می‌تواند باعث بروز برخی مشکلات جدی شود که عبارت‌اند از:

اختلالات هورمونی (غدد درون‌ریز):

BPA به عنوان یک مختل‌کننده غدد درون‌ریز عمل می‌کند و می‌تواند فعالیت هورمون‌های استروژن را در بدن تقلید یا تغییر دهد. این اختلالات ممکن است باعث تغییرات هورمونی، ناباروری، مشکلات جنسی، و حتی به مشکلات دوران بارداری و رشد جنین منجر شود.

مشکلات قلبی و عروقی:

مطالعات نشان داده‌اند که مواجهه طولانی‌مدت با BPA می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهد. این ماده ممکن است باعث افزایش فشار خون و التهاب در عروق خونی شود که به مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی و سکته مغزی منجر می‌شود.

سرطان:

BPA با برخی انواع سرطان، به‌ویژه سرطان‌هایی که به هورمون‌ها حساس هستند مانند سرطان سینه و پروستات، مرتبط شده است. تماس طولانی‌مدت با این ماده شیمیایی ممکن است رشد سلول‌های سرطانی را تحریک کند و به بدتر شدن شرایط سرطان‌ها کمک کند.

دیابت و اختلالات متابولیک:

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که BPA ممکن است با تغییر در عملکرد انسولین و مقاومت به انسولین مرتبط باشد که این امر می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد. همچنین ممکن است به چاقی و سایر مشکلات متابولیکی منجر شود.

اختلالات عصبی و رفتاری:

مواجهه طولانی‌مدت باBPA، به ویژه در کودکان و جنین‌ها، ممکن است با مشکلات رفتاری مانند بیش‌فعالی، اضطراب و اختلالات یادگیری مرتبط باشد. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که این ماده ممکن است بر رشد مغز در دوران جنینی تاثیرات منفی بگذارد.

ناباروری و مشکلات باروری:

BPA می‌تواند به کاهش کیفیت اسپرم و اختلالات تخمک‌گذاری در زنان منجر شود. این امر ممکن است به ناباروری، کاهش توانایی باروری، و مشکلاتی مانند سقط جنین منجر شود.

ضعف سیستم ایمنی:

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که BPA می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی را ضعیف کرده و افراد را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های خودایمنی آسیب‌پذیرتر کند.

مشکلات رشد و توسعه در کودکان:

مواجهه کودکان و جنین‌ها با BPA ممکن است باعث تاخیر در رشد و توسعه جسمی و ذهنی شود. این امر می‌تواند شامل تغییرات در رشد استخوان‌ها و تغییرات رفتاری باشد.

اقدامات پیشگیرانه:

-  استفاده از ظروف بدون BPA

-  اجتناب از غذاهای کنسروی و نوشیدنی‌های بطری‌شده در پلاستیک‌های قدیمی

-  استفاده از ظروف شیشه‌ای یا فولادی برای نگهداری غذاها

کاهش مواجهه با BPA می‌تواند به جلوگیری از عوارض بلندمدت آن کمک کند و سلامت فردی را بهبود بخشد.